ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ - ΕΝΑ ΦΑΝΤΑΣΙΑΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ

Ήταν αναμενόμενον. Ήταν εξ’ αρχής αναμενόμενον. Όσο κι αν το κρύβαμε από τους ίδιους τους εαυτούς μας. Και τώρα που έχει συμβεί εδώ και καιρό, ζούμε μαζί του σαν να είναι φυσιολογικό αν και λέμε ότι έχουμε την ελπίδα πως τα πράγματα θα αλλάξουν και κάποια στιγμή θα απαλλαγούμε από αυτό. Η αλήθεια όμως είναι ότι τελικά αυτό το «αναμενόμενον» μας ταίριαζε αρκετά έως πολύ και πως όχι μόνο αισθανόμασταν ότι θα έρθει -νομοτελειακά, όπως φάνηκε – αλλά πως στην ουσία το θέλαμε. Γιατί είχαμε σκεφτεί πολύ πριν γι’ αυτό, το είχαμε σχηματοποιήσει στον νου μας σαν μία υπαρκτή οντότητα και το είχαμε ήδη αποδεχτεί. Πολύ πριν έρθει. Και τώρα, δεν ξέρουμε αν πραγματικά θέλουμε να φύγει γιατί είναι πια μέρος του εαυτού μας.

Και ποια είναι τα επόμενα βήματά μας; Θα συνεχίσουμε έτσι όπως είμαστε; Αναπολώντας ένα παρελθόν που πουλήσαμε εν γνώσει μας και ονειρευόμενοι ένα μέλλον που δεν επιθυμούμε στην πραγματικότητα να έρθει; Να κάνουμε μια ειλικρινή ενδοσκόπηση και να συμφιλιωθούμε με την νέα μας – όχι και τόσο νέα εν τέλει- κατάσταση;

Αλλά το θέμα είναι γιατί διολισθήσαμε σε αυτόν τον συμβιβασμό; Γιατί φοβηθήκαμε πριν καν ακόμα ενσαρκωθεί ο κίνδυνος; Γιατί υποχωρήσαμε αμαχητί; Γιατί στην ουσία όλα από το κεφάλι μας τα πάθαμε. Ήταν τόσο δύσκολή η ζωή μας; Είχε καταντήσει βαρετή; Δεν βρίσκαμε το νόημα; Είχαμε κουραστεί ο ένας από τον άλλο; Τι ακριβώς μας συνέβη και άλλαξε η ψυχοσύνθεσή μας; Γιατί, πρέπει να το πούμε χωρίς περιστροφές: μέχρι εκείνη την εποχή είμασταν πρωτοπόροι σε όλα.

Το πιο πιθανό είναι ότι ήρθε η φυσιολογική κόπωση. Τι δηλαδή είναι κόπωση; Είναι η αδυναμία να ανακαλύπτεις νέες πηγές ενδιαφέροντος και ενέργειας. Είναι η διακοπή της ροής της ενέργειας από το περιβάλλον σε μας. Εν ολίγοις: σε μία κρίση μεγαλομανίας αποκοπήκαμε από το περιβάλλον. Δημιουργήσαμε έναν δικό μας κόσμο και υψώσαμε συρματοπλέγματα και τείχη γύρω του. Και ήρθαν άλλοι που ήταν πολύ πιο πίσω μας αλλά με μεγάλη απορροφητικότητα ενέργειας από το περιβάλλον και μας έφτασαν και μας ξεπέρασαν. Έτσι απλά είναι τα πράγματα. Όταν λοιπόν αισθανθούμε ότι δεν παίρνουμε καινούργια ενέργεια απ’ έξω, κάνουμε μια απελπισμένη προσπάθεια να την βρούμε «εντός των τειχών». Και προσπαθούμε να κλέψουμε την ενέργεια των άλλων εσωκλείστων (και να’ σου οι εσωτερικές έριδες και αντιπαλότητες). Αργά ή γρήγορα όμως αντιλαμβανόμαστε ότι η ενέργεια αυτή είναι περιορισμένη και η αγωνία μεγαλώνει. Βλέπουμε και τους ανταγωνιστές να επιδεικνύουν και να διαχειρίζονται πρωτόγνωρες πηγές ενέργειας και νοιώθουμε ότι το παιχνίδι χάνεται. Τι χάνεται δηλαδή; Έχει ήδη χαθεί. Και έτσι ξαφνικά ο ανταγωνιστής / εχθρός γίνεται βασικός παράγων του μέλλοντος. Του δικού μας μέλλοντος. Λύση δεν βλέπουμε, παρά μόνο την υποταγή. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση να ορθώσουμε το ανάστημά μας στον ανταγωνιστή/εχθρό και να τον καταστρέψουμε. Ρίσκο, γιατί μπορεί να καταστραφούμε και εμείς. Αλλά ακόμα και να νικήσουμε – κρατώντας την ίδια φιλοσοφία ζωής-  το μόνο που θα καταφέρουμε θα είναι να μεγαλώσουμε και να απλώσουμε τα ήδη υπάρχοντα τείχη. Οπότε, στην ουσία, επιστρέφουμε εκεί που είμασταν.

Αλλά τι είναι αυτή η ενέργεια που αναφέρεται όλη την ώρα; Λοιπόν, φαίνεται ότι είναι «κάτι» που τραβάει την ζωή μπροστά. Γιατί η ζωή ή μπροστά θα πηγαίνει ή πίσω. Στάσιμη πάντως μάλλον αποκλείεται να μπορεί να μείνει. Βασικά, είναι μια συνθήκη που είτε συμβαίνει είτε δεν συμβαίνει. Αλλά και πάλι, τι είναι αυτό το «κάτι»; Το παράδοξο είναι ότι σε αυτήν την περίπτωση – την βασικότερη ίσως και μοναδική- δεν μπορούμε να μιλήσουμε πρακτικά και να πούμε ότι «το συγκεκριμένο κάτι», «αποτελείται από αυτό» ή «είναι αυτό». Σε αυτή την περίπτωση, το συγκεκριμένο «κάτι» είναι ένα κλειστό μαύρο κουτί όπου δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε ποιο είναι το πραγματικό αντικείμενο και ποιο το σύμβολό του: δηλαδή μπορούμε γενικά να πούμε ότι «η ενέργεια είναι ζωή» οπότε συμβολίζουμε την ζωή σαν ενέργεια και το αντίστροφο, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε ούτε το ένα τι είναι αλλά ούτε και το άλλο. Επί της ουσίας αυτό σημαίνει ότι πρακτικά – για να επιστρέψουμε στο δια ταύτα- δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε την ζωή / ενέργεια με όρους ορθολογικούς αλλά, πιθανά, μόνο με ψυχολογικούς και εμπειρικούς. Βλέπεις, θέλουμε πάντα να ξέρουμε. Να προσαρμόζουμε δηλαδή τα   δεδομένα μας στις νόρμες του μυαλού μας. Θα πει κανείς, «ναι, αλλά εκεί δεν βασίστηκε η επιτυχία μας;». Τελικά, το πρόβλημά μας είναι ότι δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από το καλούπι και από τα τείχη που φτιάξαμε. Και να λοιπόν τι είναι η ενέργεια και τι είναι η ζωή: να μπορούμε να μεταλλασσόμαστε, να ξεφεύγουμε από τα καλούπια και τα κλισέ και να κάνουμε καινούργια ξεκινήματα. Να μπορούμε να αντιστεκόμαστε στον πειρασμό του να συνεχίσουμε την πετυχημένη μέχρι τότε πορεία και να ξεκινάμε μίαν άλλη χωρίς να υπολογίζουμε το κόστος (που κι αυτό εκπροσωπεί μια εκλογίκευση της ζωής). Σίγουρα κάποιοι -οι περισσότεροι- από μας θα πουν «Μα είναι παράλογο!» και θα ξεκινήσουν την καταστροφολογία. Αλλά αρκεί να τους θυμίσουμε ότι η καταστροφή έτσι κι αλλιώς έχει έρθει ή σίγουρα θα έρθει κάποια στιγμή αν συνεχίσουμε έτσι...

Οι παραπάνω σκόρπιες σκέψεις μπορούν να βρούν εφαρμογή τόσο σε ατομικό όσο και ομαδικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο και δεν αναφέρονται – τουλάχιστον συνειδητά – σε καμμία γνωστή περίπτωση. Ενδεχόμενα, θα βοηθούσε ίσως να βαφτίσουμε τα «τείχη» σαν «εσωστρέφεια» και τις σκέψεις για το πόσο μπορούν αυτά να μας καταστρέψουν σαν «αυτογνωσία».